Zoopark haqqında maraqlı faktlar: Bakı Zooloji Parkının tarixi və heyvanları
Zooparkdakı heyvanların yem təchizatı üçün hər il tender elan edilir.[14] Tenderdə qalib gələn şirkət zooparkı ot, buğda, arpa, qarışıq yem, darı və s. yemlərlə təchiz edir.[14] Bundan əlavə, müsadirə olunmuş ətlər zooparka gətirilir.[14] Ağdam Atçılıq Zavodundan ayağı sınıq, qocalmış atlar da zooparka təhvil verilir.[14]
zoopark haqqinda inşa
Zooparkda heyvanların toplanması artmışdır, eksperimental biologiya üzrə tədqiqat laboratoriyası, baytarlıq və parazitoloji laboratoriyası yaradılmışdır, terrarium və bir insektarium kimi yeni müstəqil ekspozisiya yaranmışdır və ekskursiya şöbəsi təşkil edilmişdir. 1924-cü ildə zooparkda GZBK(Gənc Zoo Bioloqlar Klubu) yaradılmışdır.
Böyük Vətən müharibəsinin başlamasından bir ay sonra, 1941-ci il iyulun 22-dən 23-nə keçən gecə Moskva Zoo ilk bombardmana məruz qaldı, nəticədə zooparkın idarəsi, arxivləri, aslanların, meymunların, fillərin yaşadığı yerlərdə yanmışdı. Bundan sonra Sverdlovsk zooparkına bəzi heyvanlar evakuasiya olunmuşdur: onlar evakuasiya işlərini V. V. Çaplin aparmış və 1944-cü ilin payızında sağ qalan heyvanları Moskvaya geri qaytarmışdı. Heyvanların başqa bir hissəsi Stalinqrad'a göndərildi, lakin bu köçürülmənin taleyi barədə məlumatlar saxlanmadı. Direktor T. E. Burdelevin rəhbərliyi altında zooparkdakı qalan heyət qəhrəmanlıqla işləməyə davam etdi və yalnız heyvan toplusunun çoxunu xilas etdi, həm də müharibənin ən çətin illərində Moskva Zooparkının Əvvəlki Ərazisinin davamlı fəaliyyətini təmin etdi.
Bakı Zooloji Parkı 2019-cu il fevral ayının 2-sindən etibarən təmir-tikinti və yenidənqurma işləri ilə əlaqədar olaraq ziyarətçilərinin üzünə bağlanılıb. Hərkəsə maraqlıdır ki, yeni zoopark nə vaxt stifadəyə veriləcək? Ziyarətçiləri hansı surprizlər gözləyir? Bununla bağlı Bakı Zooloji Parkının direktoru Azər Hüseynovla əlaqə saxladıq.
Bakı Zooloji Parkı haqqında maraqlı faktlar
Azərbaycan təbiəti və zooparkların rolu
Zooparklarda nəsli kəsilməkdə olan heyvanların qorunması
Zooparklarda heyvanların sağlamlığı və rifahı
Zooparklarda təhsil və əyləncə fəaliyyətləri
Zooparklarda heyvanlarla yaxınlaşma imkanları
Zooparklarda heyvanların davranışı və münasibətləri
Zooparklarda heyvanların türk və xüsusiyyətləri
Zooparklarda heyvanların növləri və sayları
Zooparklarda heyvanların təbiət və mühitləri
Zooparklarda heyvanların tamaşa və fotoçəkmə qaydaları
Zooparklarda heyvanlarla irtibat qurmaq üçün tövsiyələr
Zooparklarda heyvanlarla bağlı suallar və cavablar
Zooparklara giriş qiymətləri və endirimlər
Zooparklara necə gedilir və növbəti ziyarət üçün planlaşdırma
Zooparklara giriş üçün lazım olan sənədlər və tibbi təhlükəsizlik tədbirləri
Zooparklara giriş üçün ən yaxşı zaman və gün seçimi
Zooparklara giriş üçün yaş, cins, sağlamlıq və digər məhdudiyyətlər
Zooparklara giriş üçün növbət sistemi və rezervasiya imkanları
Zooparklara giriş üçün onlayn bilet almaq və ödəmək
Zooparklar haqqında kitablar, jurnallar, filmler və digər mənbələr
Zooparklar haqqında riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya və digər elmler
Zooparklar haqqında ictimai rəy, müzakirə, fikir mübadiləsi və digər sosial platformalar
Zooparklar haqqında şeirlər, hekayeler, nağıllar, mahnılar və diger sınaq mühazirleri
Zooparklar haqqında testler, oyunlar, bulmacalar, mükafatlar vë diger maraqlı faliyyetler
Zooparklar haqqında yeni xebërler, elanlar, layiheler ve diger aktual informasiyalar
Zooparklar haqqında tarixi faktlar, hadiseler, şexsiyyetler ve diger maraqli melumatlar
Zooparklar haqqında coğrafiya, iqlim, flora ve fauna ve diger tabii xususiyetler
Zooparklar haqqında inzibati bolgeler, seherler, kandlar ve diger coğrafi obyektler
Zooparklar haqqında turizm, seyahet, gezmek ve diger keyfiyyetli vakit kecirme imkanları
Xatırladaq ki, vaxtilə Bakıda ilk dəfə Heyvanat Parkı adlandırılan zoopark 1928-ci ildə Xətai rayonundakı Nizami parkının ərazisində açılıb. 1958-ci ildə isə Bayıl ərazisində yeni Heyvanat Parkı fəaliyyətə başlayıb. 1985-ci ildə torpaq sürüşməsindən sonra Zoopark Bayıldan indiki ərazisinə köçürülüb. Əvvəllər ərazinin təmirsiz olması ilə yanaşı, heyvanların saxlanıldığı yerlər də yararsız vəziyyətdə olub.
Bu gün bir çox Zooparkın etdiyi bəzi yaxşı şeylər bunlardır: Kimi fəaliyyət göstərir ziyarətgahlar nəsli kəsilməkdə olan heyvanlar üçün. Ətrafdakı dəyişikliklərlə təhdid edilən heyvanlar üçün təhlükəsiz bir mühit təmin edirlər. Çox vaxt heyvanat parkları nəsli kəsilməkdə olan heyvan populyasiyalarını yetişdirmək və saxlamaq üçün çalışacaqdır. Bəzən heyvanlar vəhşi təbiətdə yoxa çıxdılar və sağ qaldıqları yeganə yer zooparklarda.
Təhsil vəhşi həyat haqqında. Zooparklar uzaq ölkələrdəki canlılar haqqında daha çox məlumat əldə etməyimiz üçün böyük bir fürsət yaradır.
Tədqiqat vəhşi həyat və heyvanların köklü dəyişikliklərdən sağ çıxmasına necə kömək edə biləcəyimiz barədə. Zooparklar baytarlıq tədqiqatı da aparır.
Müxtəlif zamanlarda məkanı dəyişdirilərək genişləndirilən zoopark 80-ci illərə qədər Bayıl qəsəbəsində bir hektar sahədə fəaliyyət göstərib. 1982-ci ildə həmin ərazidə torpağın sürüşmə təhlükəsi nəzərə alınaraq indiki yerinə köçürülüb və sahəsi bir hektardan çox artırılıb. Zooparkın gələcək inkişafını təmin etmək məqsədilə Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti tərəfindən 2001-ci ildə burada ərazi artırılaraq 4,25 hektara çatdırılıb.
1995-ci ilə qədər Bakı zooparkında 60 növ və 200 baş heyvan nümayiş olunurdu. Ötən illər ərzində burada heyvanlar aləmi daha da zənginləşdirilib. Balıqlar üçün akvarium, sürünənlər üçün terrarium, qırqovulların nümayişi üçün fazanarium ekspozisiyası yaradılıb.
Hazırda parkda 151 növə aid 1240-ə yaxın heyvan mühafizə olunur. Heyvanat parkı əhalinin istirahət yeri olmaqla yanaşı, uşaqların canlılara, təbiətə və ətraf mühitə münasibətinin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Digər tərəfdən, zooparkda nəsli kəsilməkdə olan bir çox nadir heyvan növlərinin canlı genofondunun saxlanılmasını təmin edilir və çoxaldılaraq təbiətə buraxılır.
İlkin iş: bədii ədəbiyyat və heyvanlar haqqında ensiklopediya oxumaq, heyvanlar haqqında danışmaq və videolara baxmaq, illüstrasiyalara baxmaq, verilmiş mövzuda rəsm çəkmək, valideynlərlə zooparka baş çəkmək.
Zoopark baxıcısı universitetlərin baytarlıq fakültələrində və ya zooparklarda heyvanlara qulluq edən peşəkar işçidir. Bundan əlavə, ev heyvanlarının sahibləri tətildə və ya işdə heyvanlara qulluq etmək, gəzmək və ehtiyaclarını ödəmək üçün məsuliyyət daşıyırlar.
Zoopark işçisi ümumiyyətlə sınaq heyvanları üzərində işləyir. Dərman istehsal müəssisələrində və ya tədqiqat universitetlərində sınaq heyvanlarına qulluq etmək üçün məsuliyyət daşıyır. Bələdiyyələrə tabe olan zooparklarda da iştirak edir. Heyvan baxıcıları da özəl şirkətlərə məxsus zooparklarda və akvariumlarda çalışır. Gündəlik olaraq pul qarşılığında ev heyvanlarına qulluq edənlər bu peşə ilə məşğul olanlardır.
Heyvanların baxıcısı məsul olduğu heyvanların yemlənməsinə və onların yaşayış yerlərinin təmizliyinə cavabdehdir. Heyvanların sağlamlıq problemləri ilə bağlı səlahiyyətli orqanlara müntəzəm məlumat verən zoopark işçisinin digər vəzifələrinə aşağıdakılar daxildir:
Türkiyədə müəyyən dövrlərdə KPSS imtahanı ilə universitetlərə və ya zooparklara heyvan baxıcıları işə götürülür. Bu vəzifələrə təyin olunmaq üçün liseyi bitirməli və KPSS-dən kifayət qədər bal toplamalısan. Amma ümumiyyətlə, özəl şirkətlərin heyvan baxıcı heyətində işləmək üçün ibtidai məktəb məzunu olmaq kifayət edəcək. Siz oxumağı və yazmağı bacarmalısınız. Xaricdə bu vəzifə üçün Zoologiya, Biologiya və ya Baytarlıq üzrə təhsil almaq tələbi var. Türkiyədə özəl bir müəssisədə heyvanlara qulluq üçün Biologiya və ya Baytarlıq dərəcəsinə sahib olmaq sizin üçün bir üstünlük olacaq. Bundan əlavə, heyvanlara qulluq sahəsində təcrübəniz olmalı və ona qulluq ediləcək heyvan növü haqqında kifayət qədər məlumatınız olmalıdır. Həmçinin, ev heyvanlarına baxıcı olmaq istəyirsinizsə, sadəcə heyvanları sevməli və verilən tapşırıqları yerinə yetirməlisiniz.
Bakı Zooparkında heyvanların baxımsız olması, ətrafavirus yayması barəsində ötən gün "Axar.az"a məlumat daxil olub.Paytaxt sakini olan xanım, bildirib ki, zooparkda heyvanlara baxanyoxdur və parkda heyvanların bir neçəsi bədənlərindəki yaralardanətrafa virus yayır.
İlk baxışdan insana rahatlıq verən mənzərə ilə rastlaşsaq da,ətrafdakı natəmizlik, heyvanların qəfəslərinin ətrafından gələnxoşagəlməz qoxular zoopark haqqında müsbət fikir yaranmasına, xoştəəssürata mane oldu.
Bakı zooparkının yaranması ötən əsrin 20-ci illərinə təsadüf edir. 1928-ci il dekabrın 14-də zoopark keçmiş Lunaçarski, hazırkı Nizami parkında "Bakı Heyvanat Bağı" adı altında kiçik zooloji guşə kimi fəaliyyətə başlayıb. 1942-ci ildə "zooloji park" statusu alıb və sonralar yeri bir neçə dəfə dəyişdirilib. 70-ci illərdə park Bayıl qəsəbəsində yerləşib, lakin ərazinin sürüşkən olduğu nəzərə alınaraq, indiki yerinə köçürülüb. Həmin vaxt parkın ərazisi 45 hektar olmalı idi. Lakin 1980-ci ilin əvvəllərində cəmi 2,25 hektar ərazi zoopark üçün istifadəyə verilib. Amma 2001-ci ildə Zooloji Parkın ərazisi iki hektar da artırılaraq 4,25 hektara çatdırılıb.
Heyvanların necə artırıldığına, əcnəbi ölkələrdən hansı yolla gətirildiyinə gəldikdə isə öyrəndik ki, Bakı Heyvanat Parkı 1995-ci ildən "Avrasiya Regional Zooparklar və Akvariumlar Assosiasiyası"nın üzvüdür. Bu assosiasiyaya üzv olmaq Bakı zooparkına Avropa və MDB ölkələrinin zooloji parkları ilə əməkdaşlıq etməyə imkan yaradır. Yəni, bu zooparklarla heyvanların mübadiləsi həyata keçirilir. Zoopark direktoru qeyd etdi ki, bu günə qədər pulla heç bir heyvan alınmayıb: "1995-ci ildə Bakı zooparkında heyvan növlərinin sayı 60 növ, 200 baş idisə, artıq növlərin sayı iki dəfədən çox, başların sayı isə bir neçə dəfə artmışdır. Mübadilə nəticəsində Afrika aslanları, amur pələngi, bəbir, timsahlar, müxtəlif ilan növləri - anakonda, albinos ilanları, ceyranlar, meymunlar, xallı maral, quşların bir çox növləri, Cənubi Amerikada yaşayan alpakolar, Avstraliyada yaşayan kenqurular, emu dəvəquşuları və s. zooparkın sakinləri olmuşlar. Bunlar gətirildikdən sonra Bakı Heyvanat Parkı xeyli zənginləşmişdir. Bu heyvanların özləri də burada balalayaraq artırlar. Ərazimizin kiçik olmasına baxmayaraq, müəyyən nəticələr əldə etmişik. Ötən il Çexiya və Maldova ilə mübadiləmiz olub.
Xatırladaq ki, cari ilin may ayında sözügedən assosiasiyanın Çexiyada konfransı keçirilib. Burada 70-dən çox zooloji parkın rəhbərləri iştirak edərək heyvanların yemlənməsi, artırılması və s. barədə bir çox yeniliklərlə tanış olublar. Konfrans zamanı bizim zooparka ilanların çıxarılması üçün inqubator hədiyyə edilib. Hesab olunur ki, bu inqubator vasitəsilə gələcəkdə ilanlardan bala almaq daha asan olcaqdır.